تاثیر آبیاری کامل، کم آبیاری تنظیم شده (rdi) و کم آبیاری بخشی ریشه (prd)روی صفات کمی و کیفی گیاه دارویی نعناع فلفلی (mentha piperita l.)، در شرایط مزرعه

برای سازگاری با شرایط کمبود آب، استفاده از روش¬های افزایش بهره¬وری آب به منظور تولید بیشتر محصول به ازای واحد آب مصرفی، امری ضروری می¬باشد. یکی از روشهای افزایش بازده مصرف آب، اعمال مدیریت کم¬آبیاری بر اساس شناخت آثار تنش می¬باشد. به منظور بررسی اثر اعمال کم¬آبیاری تنظیم شده و کم¬آبیاری بخشی ریشه بر کارایی مصرف آب و صفات کمی و کیفی گیاه دارویی نعناع فلفلی، آزمایشی در سال 1392 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری با طول و عرض جغرافیایی به ترتیب 04/53 و 39/36 درجه، اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کم¬آبیاری تنظیم شده در پنج سطح fi100 (شاهد)، rdi85، rdi70، rdi55 و rdi40 درصد و کم¬آبیاری بخشی ریشه در سه سطح prd70، prd55 و prd40 درصد نیاز آبی و با چهار تکرار در نظر گرفته شد. تعیین عمق آبیاری در تیمار شاهد، به ازای هر 72 ساعت و با روش بازتاب سنجی حوزه زمان(tdr ) صورت گرفت. گیاهان در مرحله 50% گلدهی برداشت شدند و اسانس گیاه با روش تقطیر با بخار و توسط دستگاه کلونجر استخراج شد. نتایج نشان داد اعمال کم¬آبیاری تاثیر معنی داری(p=0/01)، بر عملکرد تر و خشک بوته، درصد اسانس و عملکرد اسانس و کارایی مصرف آب دارد. بیشترین عملکرد بوته، عملکرد اسانس و میزان کارایی مصرف آب، به¬ترتیب در تیمار شاهد(fi100) و prd70 و prd55، به میزان 1942 و 67/23 کیلوگرم در هکتار و 07/22 گرم اسانس به ازای هر متر مکعب آب مصرفی مشاهده شد. بیشترین درصد اسانس نیز در تیمار prd55 و به میزان 45/2 درصد به دست آمد. با توجه به نتایج به دست آمده، به منظور تولید اسانس گیاه دارویی نعناع فلفلی، پیشنهاد می¬شود در شرایط کمبود آب از تنش خشکی prd55 و در شرایط مطلوب تامین آب، از تنش خشکی ملایمprd70 استفاده شود.